หนึ่งในความฝันของใครหลายๆคนคือการได้เปิดร้านเล็กๆเป็นของตนเอง ไม่ว่าคุณจะอยากขายอะไรก็ตาม แต่พื้นที่นั้นคงเต็มไปด้วยความรัก ความหวัง ความฝัน และการเดินทาง
เหมือนนักเขียนหญิงเก่ง พิณประภา ขันธวุธ ที่ฝันไม่ต่างจากใครหลายคน แต่วันนี้เธอกำลังเดินทางอย่างต่อเนื่องเพื่อเข้าใกล้ความฝันของเธอทีละนิด ทีละนิด แม้จะต้องเจออุปสรรคแต่เธอก็ไม่เคยหยุดเดิน หยุดฝัน
งานที่ทำในปัจจุบันมีอะไรบ้าง
เวลาใครถามจะตอบว่ารับจ้างไปทั่ว ที่ทำอยู่นอกจากงานเขียนของตัวเอง (เรื่องสั้น,นิทาน,นิยาย ฯลฯ) ก็มีรับงานเรียบเรียงบทความ,รีไรท์ต้นฉบับ แล้วก็เป็นงานแฮนด์เมด หลักๆ ที่ทำอยู่ก็เป็นสมุดบันทึกทำมือค่ะ (ส่วนอีกตำแหน่งก็เป็นเด็กล้างจานในร้าน “สารคาม รสนิยม” เป็นร้านอาหารตามสั่ง จะเรียกร้านเต็มปากเต็มคำก็ไม่เชิง ไม่ได้ใหญ่โตอะไร ปูเปิดหน้าบ้านเป็นหน้าร้านค่ะ)
แรงบันดาลใจ ที่ทำให้สนใจงานออกแบบและผลิตสมุดบันทึกทำมือ ตั้งแต่แรกมาจนถึงปัจจุบัน
เริ่มจากช่วงแรกๆ ของการเป็นนักอยากเขียน ตอนนั้นเป็นยุค “หนังสือทำมือ” ตัวเองสนใจนำผลงานเขียนของตัวเองมาเผยแพร่ในลักษณะ “ทำมือ”
และมีโอกาสได้ทำกิจกรรมเกี่ยวกับวรรณกรรมกับพี่ๆ นักเขียนหลายกลุ่ม จนมีโอกาสได้เรียน “Book Arts” การทำสมุดบันทึกทำมือแบบสวยงานเชิงสร้างสรรค์ ตอนนั้นได้เรียนกับครูนุ้ย (พรจรรย์ ไกรวัตนุสสรณ์ ) ทำให้รู้จักการเข้าเล่มหนังสือ (สมุด) ในรูปแบบที่แตกต่างจากที่เคยรู้จัก ซึ่งนอกจากจะเรียนเพื่อพัฒนาในการทำหนังสือทำมือของตัวเองแล้ว ยังเป็นการเรียนเพื่อนำไปทำเป็นกิจกรรมหนึ่งในค่ายนักเขียนน้อย (ฐานการทำสมุดบันทึก) คือการทำสมุดบันทึกก็เป็นส่วนหนึ่งในการกระตุ้นให้เด็กๆ อยากเขียน การเขียนเป็นกระบวนการหนึ่งในการฝึกสมอง เพราะสมองต้องกลั่นกรองความคิดก่อนลงมือเขียน และการจะเขียนได้ดีคือการอ่านหนังสือมากๆ ทุกอย่างสัมพันธ์กัน
ปูเองก็อยากทำสมุดบันทึกสวยๆ น่ารักๆ ที่ทำให้เด็กๆ อยากลงมือเขียน ก็พยายามหาวัสดุที่เหมาะกับเด็กๆ และความถนัดในการทำงานของตัวเอง จนมาลงตัวที่การนำเศษผ้าต่างๆ มาทำเป็นปกสมุดบันทึก บางครั้งก็ทำเป็นของขวัญหรือของรางวัลแจกเด็กๆ ต่อมาผู้ใหญ่ (ผู้ปกครอง) มาเห็นสมุดทำมือของเด็กๆ ก็มีเสียงว่าอยากได้บ้าง น่าจะมีสมุดของผู้ใหญ่บ้าง ก็เลยปรับปรุงรูปแบบ วัสดุที่ใช้ เลือกให้เหมาะสมกับผู้ใช้ต่างวัยกันไป ซึ่งเวลาที่เราทำงานแฮนด์เมดนี่ก็เหมือนเป็นการฝึกสมาธิอย่างหนึ่ง เวลาทำงานเขียน คิดงานไม่ออกหรือเครียดมากๆ ก็จะมานั่งสมุดบันทึก จึงเป็นงานที่ทำควบคู่กับงานเขียนมาตลอดจนถึงทุกวันนี้
ปัญหาและอุปสรรคของงานที่ทำมีอะไรบ้าง
เนื่องจากเราไม่ได้วางแผนให้การทำสมุดบันทึกเป็นงานตลาดหรือเป็นสินค้ามาตั้งแต่แรก เริ่มจากทำในสิ่งที่รักมีความสุขที่ได้ทำสิ่งนี้ พอทำมากเข้าก็แจกบ้าง มีคนขอซื้อบ้าง แรกๆ เหมือนทำตามใจตัวเองมากกว่า ประมาณว่าฉันชอบแบบนี้ ฉันจะทำแบบนี้ แต่พอมีคนขอว่าอยากได้แบบนั้น เพิ่มนั้น เพิ่มนี้ เราก็อยากทำให้เพราะเข้าใจว่าแต่ละคนก็มีความชอบไม่เหมือนกัน ก็พยายามทำให้ถูกใจให้มากที่สุด เวลาที่เขาได้สมุดเล่มนั้นไปรู้สึกเลยว่าคนรับดีใจ มีความสุข เราก็พลอยสุขใจไปด้วย แต่ในระยะหลังเริ่มเป็นที่รู้จักมากขึ้น มีการสั่งทำสมุดบันทึกจำนวนมาก แต่เราไม่สามารถทำได้เพราะแต่ละชิ้นเป็นงานแฮนด์เมดจริงๆ เราลงมือทำเองทุกขั้นตอน ตั้งแต่ตัดกระดาษ, พับกระดาษ ฯลฯ จนกลายเป็นรูปเล่ม ก็ต้องอธิบายลูกค้าไป บางรายก็เข้าใจ บางรายก็ว่าเราหยิ่ง ต่อมาก็ในเรื่องของการส่งสินค้า ปกติเราส่งทางไปรษณีย์ไทย แต่ถ้าสินค้าจำนวนมากการส่งทางไปรษณีย์ก็ไม่ค่อยสะดวกนัก ค่าจัดส่งค่อนข้างมาก ตอนนี้ก็กำลังศึกษาการฝากส่งด้วยบริษัทขนส่งอยู่ค่ะ
ขั้นตอนการทำงานคร่าวๆเป็นอย่างไร
ถ้าเป็นชิ้นงานที่ลูกค้าสั่งทำมา ก็พูดคุยตกลงงานให้ความเข้าใจตรงกัน รูปแบบหรือการนำไปใช้งาน (สมุดบันทึกส่วนตัว,สมุดประสาทพร,สมุดเซ็นที่ระลึก ฯลฯ) เริ่มจากวางรูปแบบสมุดที่ต้องการทำ ขนาดสมุดที่ต้องการ จากนั้นก็เตรียมอุปกรณ์เช่นกระดาษสำหรับทำปก,กระดาษสำหรับเขียนบันทึก แล้วลงมือทำเป็นรูปเล่มจนเสร็จพร้อมส่งค่ะ
การตอบรับจากลูกค้าดีแค่ไหน มีการโปรโมทอย่างไร
จากจุดเล็กๆ ที่เริ่มต้นแค่อยากให้คนอื่นได้ใช้สมุดที่เราทำ อยากให้คนรับมียิ้มอย่างสุขใจ ถือว่าได้รับการตอบรับดีมากถึงมากที่สุด เราได้รับโอกาสให้ทำสมุดบันทึกในฐานะ ของที่ระลึกงานต่างๆ ของชำร่วยงานแต่งงาน ฯลฯ การโปรโมทของเราจะเป็นลักษณะ “ปากต่อปาก” ลูกค้าบอกต่อกัน และทางอินเตอร์เนท (ร้านค้าออนไลน์,เฟซบุ๊ค) มีจัดกิจกรรมแจกของที่ระลึกให้ลูกค้าทางเฟซบุ๊คบ้าง หรือทำกิจกรรมเวิร์คชอปสมุดทำมือเพื่อให้คนรู้จักเรามากยิ่งขึ้น
เห็นว่าคุณพิณประภามีการทำการตลาดออนไลน์ด้วย ได้ผลตอบรับดีแค่ไหน อย่างไร
ต้องยอมรับว่าการมีเฟซบุ๊คทำให้คนอื่นๆ ได้รู้จักผลงานมากขึ้น จากที่เคยวางขายสมุดทำมือแบกะดินตามงานศิลปะหรือถนนคนเดิน พอได้เผยแพร่ทางเฟสบุ๊คก็เป็นที่รู้จักมากขึ้น คนอื่นสามารถติดต่อสั่งซื้องานของเราจากทั่วทุกที่เป็นการเข้าถึงลูกค้าโดยตรง
อยากให้เล่าถึงการเปิดสอนทำสมุดทำมือ
ในส่วนของการสอนทำสมุดทำมือจะมีอยู่ 2 แบบ คือสอนในลักษณะกิจกรรมส่งเสริมการอ่านการเขียน ปูจะเป็นวิทยากรสอนการเขียนเรื่องสั้น,นิทาน ส่วนใหญ่จะเป็นลักษณะค่ายวรรณศิลป์ พอเราสอนเด็กๆ แต่งเรื่องเสร็จแล้วก็จะมีการนำเรื่องที่เขียนเสร็จมารวบรวมเป็นหนังสือ หรือไม่ก็ทำเป็นสมุดบันทึกทำมือ (เพื่อกระตุ้นและต่อยอดให้พวกเขาได้ฝึกฝนทักษะการเขียนหลังจากเสร็จสิ้นงานค่ายฯแล้ว) การสอนเด็กทำสมุดบันทึกเราต้องดูอายุของผู้เรียนเพื่อเลือกรูปแบบที่เหมาะสม อุปกรณ์หลายชนิดต้องคอยระวัง เช่นเข็ม,เหล็กแหลม ของมีคมต่างๆ สอนเด็กๆ จะใช้เวลามากกว่าผู้ใหญ่ แต่ต้องทำให้พวกเขารู้สึกสนุกสนาน ชวนคุยสร้างเสียงหัวเราะตลอดเวลา เพื่อให้เขามีสมาธิสนใจเราจนทำเสร็จ ในส่วนของเวิร์คชอปของผู้ใหญ่นั้น ใช้เวลาไม่มากนัก ส่วนใหญ่จะมีครอบครัวแล้ว (บางท่านก็พาลูกๆมาด้วย) จำกัดเวลาให้น้อยที่สุด ประมาณ 3-4ชั่วโมง จะเป็นคอร์สเล็กๆ 5-15 คน บางท่านเรียนเป็นงานอดิเรก บางท่านสนใจเป็นอาชีพเสริม บ่อยครั้งที่ได้พูดคุยแลกเปลี่ยนได้ไอเดียใหม่ๆ ในการทำงานด้วยค่ะ
ความฝันสูงสุดคืออะไร
ชอบฝันใกล้ๆแล้วไปให้ถึง อยากมีร้านเล็กๆ เป็นของตัวเอง เราชอบหลายอย่างเลยอยากให้มีทุกอย่างในร้าน คืออยากทำร้านหนังสือเล็กๆ เป็นหนังสือนอกกระแสหรือหนังสือทางเลือก (หนังสือจากสำนักพิมพ์เล็กๆ) มีสินค้าและอุปกรณ์สำหรับคนที่ชอบงานแฮนด์เมด คือสามารถซื้อแล้วนั่งทำในร้านของเราได้เลย เป็นเสมือนห้องเรียนเล็กๆ ไปในตัว (ซึ่งอาจจะมีงานประเภทอื่นที่นอกเหนือจากสมุดทำมือ) แล้วก็มีกาแฟหรือเครื่องดื่มง่ายๆ ขนมหอมๆ ให้ความรู้สึกอบอุ่นเป็นกันเองค่ะ
มองว่าสิ่งใดที่ทำให้เราประสบความสำเร็จในงานที่ทำ
การทำในสิ่งที่รักด้วยความตั้งใจจริง สิ่งนี้จะอยู่ในงานที่ทำไปทุกชิ้นและเชื่อว่าผู้รับจะสัมผัสได้ นั่นจึงทำให้เรามีทุกวันนี้ค่ะ
พิณประภา ขันธวุธ เกิดเมื่อวันที่ ๓๐ มีนาคม ๒๕๒๒ จบการศึกษาสูงสุดระดับปริญญาตรีจากมหาวิทยาลัยรามคำแหง เอกภาษาไทย
๒๕๔๔ – ฝ่ายกิจกรรมเวบไซด์ www.bookbyhand.com
๒๕๔๕ -ร่วมทำกิจกรรม จัดงานมหกรรมหนังสือทำมือและสื่อทางเลือกครั้งที่ ๑ ณ MBK เซ็นเตอร์ (มาบุญครอง)
– วิทยากร สาธิตหนังสือทำมือ ณ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง
๒๕๔๖ -วิทยากร สาธิต หนังสือทำมือ ณ Indy Book จัดโดยกลุ่มSoloFlight
ณ เมเจอร์รังสิต
๒๕๔๗ – วิทยากร สาธิตหนังสือทำมือ ณ มหาวิทยาลัย ศรีปทุม (เมษายน)
-วิทยากร สาธิตหนังสือทำมือ ชมรมวรรณศิลป์มหาวิทยาลัยศิลปกร ทับแก้ว
ร่วมทำกิจกรรม จัดงานมหกรรมหนังสือทำมือและสื่อทางเลือกครั้งที่ ๒ ณ
MBK เซ็นเตอร์ (มาบุญครอง)
๒๕๔๘ – วิทยากร สาธิตหนังสือทำมือ งานวันเด็ก TOT แจ้งวัฒนะ
-วิทยากร บรรยาย หนังสือทำมือ ชมรมวรรณศิลป์จุฬาฯ
-วิทยากร สาธิตหนังสือทำมือ กลุ่ม หมออนามัย
๒๕๔๙- ๒๕๕๐ -กองบรรณาธิการนิตยสารไอน้ำ
๒๕๕๒ วิทยากร “เขียนหนังสือให้ได้ภายใน ๑ ชั่วโมง” “เทศกาลหนังสือเปลี่ยน
ชีวิต “๑๒ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๒
ปัจจุบัน นักเขียนอิสระ
ผลงาน
๒๕๓๙ รางวัลนิทานมูลนิธิเด็ก “เด็กชายบนรถเข็นกับพู่กันของภูตสีเขียว”
๒๕๔๓ รวมเรื่องสั้นเล่มแรก “บางเสี้ยวความรู้สึกที่เริ่มผูกพัน” สำนักพิมพ์ ทอฝัน (ในนามปากกาสายลมอิสระ)
รางวัลชมเชยชมรมวรรณศิลป์จุฬาฯ (เรื่องสั้น การตัดสินใจสุดท้ายของชายคนหนึ่ง)
๒๕๔๔ รวมบทกลอน “บนเส้นทางของความรัก” สำนักพิมพ์พลอยตะวัน(ในนามปากกาต้นก้ามปู)
๒๕๔๕ เรื่องสั้น “กลิ่นคาวในคืนใคร่” ได้รับรางวัลชมเชยชมรมวรรณศิลป์จุฬาฯ ๒๕๔๗ เรื่องสั้น“สถานะที่”ได้รับรางวัลชมเชย SCALE WRITE magazine
(ไม่มีผู้ได้รับรางวัลยอดเยี่ยม)
๒๕๔๘ รางวัลชนะเลิศใยไหมอวอร์ดครั้งที่ ๑ (เรื่องสั้น)
รางวัลชมเชยวิจารณ์วรรณกรรมพานแว่นฟ้าครั้งที่๓
๒๕๕๐ เจ็บให้เข้าใจ รวมเรื่องสั้น (หนังสือทำมือ) ได้รับรางวัลชมเชยประเภท วรรณกรรมเยาวชน มหกรรมหนังสือและสื่อทางเลือกแห่งประเทศไทย ครั้งที่ ๔หรือ Indy festival
๒๕๕๑ “เด็กชายน้ำของ…ตามหาสวรรค์” รวมนิทานสำหรับเด็กและเยาวชน สำนักพิมพ์ฟรีมายด์
“พื้นที่ส่วนตัว” ๑ ใน ๒๘ เรื่องสั้นเข้ารอบสุดท้าย ประกวดเรื่องสั้นนายอินทร์อะวอร์ด ครั้งที่๔ (ประจำปี๒๕๕๑)
รางวัลชมเชยประกวดความเรียง ‘สุขภาวะ สร้างได้’ สมัชชาสุขภาพแห่งชาติ
๒๕๕๒ “อาณาจักรขยะหรรษา” นิทานสำหรับเด็กและเยาวชน สำนักพิมพ์ฟรีมายด์
“กาลคืนหนึ่ง” ๑ ใน ๒๐ เรื่องสั้นเข้ารอบสุดท้าย ประกวดเรื่องสั้นนายอินทร์อะวอร์ด ครั้งที่ ๕ (ประจำปี ๒๕๕๒)
“อาณาจักรขยะหรรษา” ได้รับรางวัลประเภทงานเขียนจากมูลนิธิลูกโลกสีเขียว
๒๕๕๔ “สมุดบันทึกทำมือ:จากเศษผ้ากลายเป็นสมุดหวานๆ” ชนะเลิศโครงการพระจันทร์ลายกระต่าย หนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ
๒๕๕๕-ปัจจุบัน คอลัมนิสต์ D.I.Y. นิตยสารแม่และเด็ก
พิณประภา ขันธวุธ
Happiness Books สมุดบันทึกทำมือ : บันทึกทุกช่วงอารมณ์ของความรู้สึก รับผลิตและจัดทำสมุดบันทึกในแบบฉบับทำมือ สมุดเล่มพิเศษที่สร้างสรรค์จากสองมือ แม้เพียงเล่มเดียว เราก็ทำให้คุณ เพื่อรอยยิ้มแห่งความสุข นอกจากนี้ยังมีสินค้าแฮนเมดอื่นๆ เชิญชมและรู้จักกับเรามากขึ้นได้ที่ www.facebook.com/HappinessBooks