ศาสตราจารย์ ประหยัด พงษ์ดำ เกิดเมื่อวันที่ ๒๘ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๗๗ ที่จังหวัดสิงห์บุรี สนใจวาดภาพสัตว์ต่าง ๆ มาตั้งแต่เด็ก หลังจากเข้ารับการศึกษาศิลปะที่โรงเรียนเพาะช่างและมหาวิทยาลัยศิลปากร ได้รับปริญญาตรีศิลปะบัณฑิต (จิตรกรรม)
แล้วได้รับทุนการศึกษาจากรัฐบาลอิตาลีไปศึกษาต่อ ณ สถาบันประณีตศิลป์แห่งกรุงโรมศึกษาจบหลักสูตรได้รับดีโพลมา ในปี พ.ศ. ๒๕๐๔ ศาสตราจารย์ประหยัดได้สร้างชื่อเสียงการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะ ได้รับรางวัลในการแสดงงานศิลปะ ณ ประเทศอิตาลีหลายรางวัล และเมื่อกลับมาเมืองไทยแล้วได้คิดค้นสร้างสรรค์กรรมวิธีภาพพิมพ์ด้วยเทคนิควิธีแปลกใหม่ ที่มีคุณประโยชน์อย่างมาก แก่วงการศิลปะภาพพิมพ์
เป็นผู้ริเริ่มออกแบบสร้างสรรค์ดวงตราไปรษณียากรที่มีคุณค่าทางศิลปะอันงดงาม สร้างสรรค์ผลงานภาพพิมพ์ จนได้รับรางวัลทั้งในและต่างประเทศ พ.ศ. ๒๕๐๖ ได้รับเลือกเป็นศิลปินเกียรติยศ สาขาภาพพิมพ์ จากสถาบันศิลปะ กรุงฟลอเรนซ์ อิตาลี โดยรัฐบาลอิตาลี พ.ศ. ๒๕๒๔ ได้รับเกียรติเป็นศิลปินชั้นเยี่ยมในการแสดงศิลปกรรมแห่งชาติในประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๓๙ ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม ได้รับพระกรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ให้เขียนภาพประกอบในหนังสือพระมหาชนก จำนวน ๔ ภาพ
ศาตราจารย์ประหยัด ยังได้สร้างสรรค์ผลงานศิลปะต่อเนื่องมาจนปัจจุบัน ผลงานมีคุณค่าเป็นที่ยอมรับทั้งในและต่างประเทศ เป็นผู้มีอาวุโสผู้หนึ่งที่ยังให้การศึกษาแก่ศิษย์ ในคณะจิตรกรรม ประติมากรรม และภาพพิมพ์ มหาวิทยาลัยศิลปากรในปัจจุบัน เคยดำรงตำแหน่งหัวหน้าภาควิชาภาพพิมพ์ คณบดีคณะจิตรกรรม ประติมากรรม และภาพพิมพ์ ผู้อำนวยการโครงการจัดตั้งหอศิลปะ มหาวิทยาลัยศิลปากร ได้สร้างคุณประโยชน์อย่างมากไว้แก่วงการศิลปะ และการศึกษาศิลปะของไทย
ศาสตราจารย์ประหยัด พงษ์ดำเกษียณอายุราชการเมื่อปีพุทธศักราช ๒๕๓๗ และแม้จะเกษียณอายุราชการไปแล้ว ท่านก็ยังคงรับเชิญเป็นอาจารย์พิเศษสอนที่คณะจิตรกรรมประติมากรรมและภาพพิมพ์มาจนปัจจุบันนี้ นอกเหนือจากงานทางวิชาการที่กล่าวมาแล้ว ท่านยังผลงานภาพพิมพ์ และงานจิตรกรรม อีกทั้งท่ายังเป็นผู้บุกเบิกคนสำคัญในการพัฒนาการออกแบบแสตมป์ไทย ให้ทันสมัยเป็นสากลโดยการนำเอาลักษณ์ของไทย ที่มีแบบอย่างในทางศิลปวัฒนธรรมที่งดงาม มาออกแบบเป็นดวงแสตมป์ ที่ได้ใช้ติดจดหมายและไปรษณีย์ภัณฑ์ ไปยังทั่วทุกมุมโลก อันเป็นการเผยแพร่เอกลักษณ์อันดีงามของชาติไทยที่ดีที่สุดวิธีหนึ่งด้วย
ศาสตราจารย์ประหยัด พงษ์ดำ จึงได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ภาพพิมพ์) ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๔๑
——————————————————————————–
Prayat was born in 1934, Singburi. Received B.F.A. (Painting), Silpakorn University, Bangkok and Dip. (Decorazione), L’Accademia di Belle Art, Rome, Italy. Given several honors including, Accademico Onorario Classe Incisione, L’Accademia Fiorentina Delle Arti Del Disegno, Italy and Accredited “Great Artist” (Graphic Arts) by the Committee of the National Exhibition of Art. Prayat has exhibited widely in Asia and Europe.
ขอขอบคุณข้อมูลภาพ จาก สมบัติ เพิ่มพูนแกลอรี่
เกี่ยวกับสมบัติเพิ่มพูน แกลอรี
“สมบัติเพิ่มพูน แกลเลอรี” หรือ “สมบัติ แกลเลอรี” ก่อตั้งขึ้นตั้งแต่ปีพ.ศ.2538 โดยสมบัติ วัฒนไทย ผู้เป็นทั้งนักจัดการศิลปะ (Art Dealer) และนักสะสมงานศิลปะ (Art Collector) ที่มีบทบาทสำคัญในวงการศิลปะไทยมาเป็นเวลากว่า 30 ปี
“สมบัติเพิ่มพูน แกลเลอรี” เป็นสถานที่ที่รวบรวมผลงานศิลปะทั้งจิตรกรรมและประติมากรรม ผลงานของทั้งศิลปินอาวุโสและศิลปินรุ่นใหม่ที่มีบทบาทสำคัญต่อประวัติศาสตร์และอนาคตของศิลปะไทยที่สะสมไว้มากกว่า 10,000 ชิ้น มาจัดแสดงไว้ในพื้นที่อาคารสมบัติเพิ่มพูนแกลเลอรี เลขที่ 12 สุขุมวิท ซอย 1 ซึ่งมีเนื้อที่กว้าง กว่า 3,000 ตารางเมตร