น้ำหนักของความสูญเสีย NEVER Let Me Go

นักวิทยาศาสตร์บอกว่า วิญญาณของมนูษย์เรามีน้ำหนัก 21 กรัม จากการทดลองชั่งน้ำหนักของบุคคลขณะที่เขายังมีชีวิตอยู่ เปรียบเทียบกับน้ำหนักของคนคนนั้นหลังจากเสียชีวิตทันที

มนุษย์เราเกิดดับอยู่ทุกวินาทีจนเป็นเรื่องปกติ ไม่แปลกอีกเช่นกัน ถ้าวันหนึ่งเราจะฟูมฟายแทบคลั่ง เมื่อคนที่เรารักกำลังจากไปตลอดกาล ผู้เขียนคิดว่า อารมณ์แห่งความรักแบบปุถุชนคนธรรมดานี่แหล่ะ คือสารที่ NEVER Let Me Go (2005) หรือในชื่อภาษาไทยว่า “แผลลึก หัวใจสลาย” นวนิยายผลงานของนักเขียนชาวญี่ปุ่น-อังกฤษ คาซุโอะ อิชิกูโระ (Kazuo Ishiguro) ได้ส่งมาถึงเรา

NEVER Let Me Go บอกเล่าเรื่องราวของเพื่อนรัก 3 คน ที่เติบโตมาในเฮลแซม โรงเรียนประจำที่เป็นมากกว่าโรงเรียนธรรมดาๆ เพราะที่นี่คือโรงเพาะเลี้ยงมนุษย์โคลนในคราบโรงเรียน นักเรียนทุกคน คือมนุษย์โคลนที่เกิดขึ้นมาเพื่อคอยเป็น “อะไหล่” ให้กับเจ้าของชีวิตของพวกเขา แต่ก่อนจะถึงเวลานั้นพวกเขาจะได้รับการเรียนการสอน ได้รับโอกาสที่จะใช้ชีวิตก่อนที่พวกเขาจะต้องตาย

ถ้ามนุษย์โคลนเหล่านี้ไม่มีอารมณ์ความรู้สึกก็คงไม่เป็นไร แต่ถ้าไม่ล่ะ ?

นี่เป็นประเด็นที่อิชิกูโระส่งผ่านมาทางตัวบทได้อย่างน่าสนใจ ทั้งๆที่ NEVER Let Me Go มีพล็อตในระดับที่ขายได้ แต่ถ้าได้อ่านตัวบทจะพบว่า แทบไม่มีกลิ่นอายไซไฟเหนือมนุษย์ใดๆ ในนิยายเรื่องนี้เลย กลับกัน ในตัวบทกลับอวลเต็มไปด้วยอารมณ์ความรู้สึกของมนุษย์โคลน ที่ไม่ได้แตกต่างไปจากมนุษย์จริงๆแต่อย่างใด มนุษย์โคลนทุกคนมีอารมณ์ มีความเศร้า บางครั้งหัวเราะ ยิ้ม บางครั้งเหงาซึม และบางครั้ง เขาตกหลุมรัก

เมื่ออ่านจบ ผู้เขียนต้องถามย้ำกับตัวเองหลายครั้งว่า เราควรเรียกพวกเขาว่ามนุษย์โคลนไหม ในเมื่อพวกเขามีอารมณ์ความรู้สึกเหมือนมนุษย์ทุกประการ และถ้าจะนับมนุษย์โคลนว่าเป็นมนุษย์ อย่างนั้นมันจะยุติธรรมไหม ที่ในที่สุดพวกเขาต้องตาย เพื่อให้มนุษย์เจาของชีวิตอยู่รอด ตัวบทไม่ได้ให้คำตอบใดๆนอกจากมุ่งแสดงอารมณ์ความรักของมนุษย์โคลนอย่างเข้าถึง จิตวิญญาณว่ามันเป็นสภาพที่ทรมานแสนสาหัส เมื่อเราต่างรักกัน โดยรู้ทั้งรู้ว่าวันหนึ่งคนที่เรารัก ก็จะต้องตาย (ด้วยเหตุผลว่า เขาคือสินค้า เขาไม่ใช่มนุษย์) โดยที่เราไม่สามารถทัดทานใดๆ ได้เลย ภาวะอิหลักอิเหลื่อเช่นนี้เอง ที่ทำให้มนุษย์โคลนตัวเอกของเรื่องมึนซึมต่อชีวิต ปลายทางคือ ความทุกข์ แต่ระหว่างทางก็อยากสุข แต่ยิ่งสุขมาก เมื่อทุกข์มาถึงก็จะยิ่งทุกข์มาก และมันก็จะทิ้งน้ำหนักแห่งความสูญเสียไว้อย่างที่ไม่อาจเคลื่อนย้ายออกไปจากชีวิตได้เลย

เมื่อใครคนหนึ่งจากไปวิญญาณของเขาอาจมีน้ำหนักแค่ 21 กรัม แต่อย่างไรเสีย มันเทียบไม่ได้เลยกับน้ำหนักแห่งความสูญเสีย ที่ผู้ที่ยังอยู่ต้องแบกรับไว้ไปตลอดชีวิตที่เหลืออยู่ของเขา ไม่ว่าจะมนุษย์แท้หรือมนุษย์เทียมก็ตาม

อ้างอิง : NEVER Let Me Go “แผลลึก หัวใจสลาย” Kazuo Ishiguro, นารีรัตน์ ชุนหชา : แปล, earnest, 2554.
TEXT : กิติคุณ คัมภิรานนท์